highest cricket stadium in the world: आजकाल, एक पोस्ट सोशल मीडियावर व्हायरल होत आहे की, जगातील सर्वात उंच नैसर्गिक क्रिकेट स्टेडियम (highest cricket stadium in the world) पाकिस्तानच्या गिलगिट बाल्टिस्तानच्या जिल्हा नगरमधील पिसान व्हॅलीमध्ये आहे. ज्याची उंची समुद्रसपाटीपासून 8,500 फूट आहे. आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे हे स्टेडियम जुने आहे पण ते तेव्हा चर्चेत आले जेव्हा जानेवारी 2021 मध्ये एका स्थानिक पत्रकाराने या स्टेडियमचे सुंदर छायाचित्र सोशल मीडियावर पोस्ट केले होते. आता पाकिस्तानच्या सरकारी यंत्रणा हे स्टेडियम प्रसिद्ध करत आहेत. हे स्टेडियम खरोखरच सुंदर आहे .उंच बर्फाळ पर्वतांमध्ये आणि सर्वात महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे ते प्रवेशयोग्य आहे म्हणजे शहराच्या जवळ आहे आणि म्हणून स्थानिक संघ येथे क्रिकेट देखील खेळतात.
बर्फाच्छादित राकापोशी आणि दिरान शिखरांचे दृश्य आणि खाली हिरवे गालिचे असलेले हे स्टेडियम. आता ते पर्यटकांचे आकर्षण बनले आहे आणि लोक स्टेडियम पाहण्यासाठी येत आहेत – विशेषत: उन्हाळ्यात जेव्हा येथील तापमान कधीही 20 अंश सेल्सिअस ओलांडत नाही. बरं, बर्फ आणि थंडी हिवाळ्यात खेळू देत नाही. या स्टेडियमबद्दलच्या चर्चेत प्रश्न पडला की हे असो जगातील सर्वात उंच क्रिकेट स्टेडियम आहे का? हे सर्वोच्च नैसर्गिक स्टेडियम म्हणून प्रसिद्ध आहे .हे मैदान निसर्गाची देणगी आहे.
गमतीची गोष्ट म्हणजे जुन्या क्रिकेटच्या पुस्तकांमध्ये सर्वात उंच क्रिकेट स्टेडियमच्या प्रश्नावर ज्या स्टेडियमचे सर्वात उंच असे वर्णन केले आहे ते स्टेडिअमही भारतातच आहे पण आजकाल कुठेही त्याचा उल्लेख नाही. त्यामुळे त्याच्याशी निगडित इतिहास असलेले स्टेडियम अस्पष्टतेच्या अंधारात आहे. तिथे जाण्यासाठी पूर्ण रस्ता आहे तरीही तो नकाशावर लोकप्रिय नाही. हे धर्मशाळेतील स्टेडियमपेक्षा खूप जुने आहे.
#DidYouKnow :Chail cricket stadium of Himachal Pradesh is the highest cricket ground in the world.@prasarbharati pic.twitter.com/HlPGzwuEvx
— Doordarshan National दूरदर्शन नेशनल (@DDNational) December 11, 2015
highest cricket stadium in the world: कोणते आहे जगातील सर्वांत उंच क्रिकेट स्टेडियम?
जगातील सर्वांत उंच क्रिकेट स्टेडियम म्हणून चैल क्रिकेट ग्राउंड ( Chail Cricket Stadium) ओळखल्या जाते जे हिमाचल प्रदेशातील चैल येथे आहे. १८९१ मध्ये ब्रिटीश सरकारचे कमांडर-इन-चीफ लॉर्ड किचनर यांनी एका राजकीय वादात पटियाला येथील महाराजा भूपिंदर सिंग यांचा उन्हाळी राजधानी शिमल्यात प्रवेश रोखला तेव्हा महाराजांनी रागाने ‘दुसरा शिमला’ आपली उन्हाळी राजधानी म्हणून स्थापन करण्याचा निर्णय घेतला.. त्याला त्याच्या स्वतःच्या राज्यात शिमल्याजवळ (शिमल्यापासून 43 किमी) चेल नावाचे एक छोटेसे गाव सापडले . तितकेच सुंदर, बर्फाच्छादित हिमालय आणि हिरवीगार जंगले यांचे नेत्रदीपक दृश्य असलेले हे गाव. तेव्हा त्याला ‘स्लाइस ऑफ हेवन’ म्हटले जायचे.
काही काळानंतर 1893 मध्ये त्याने आपल्या गरजेनुसार येथे शहर वसवले. एक भव्य राजवाडा बांधला आणि त्याला क्रिकेटची आवड असल्याने त्याने मैदानही बांधले. आजूबाजूला देवदार आणि देवदाराची झाडे आहेत. हे मैदान समुद्रसपाटीपासून 2444 मीटर (8018 फूट) उंचीवर आहे .कुठेतरी ही उंची 2250 मीटर लिहिली आहे पण हे स्पष्ट नाही की ही चैल शहराची उंची आहे की जमिनीची? जमीन शहराच्या अगदी वर डोंगराच्या शिखरावर आहे. उत्तम खेळपट्टी आणि आउटफिल्ड हे त्याचे सर्वात मोठे वैशिष्ट्य होते. त्यावेळी त्यांच्या संघानेही येथे सामने खेळले होते.
ब्रिटीश इतिहासकारांनी या मैदानाबद्दल बरेच काही लिहिले आहे, परंतु शेवटी पटियाला राजघराण्याने येथील मालमत्ता भारत सरकारला आणि मैदान शेजारील चैल मिलिटरी स्कूलला दिले. काय चूक झाली ती म्हणजे शाळेने क्रिकेट स्टेडियमवरून क्रीडांगणात रूपांतर केले आणि आज हे मैदान आपल्या साध्या गरजांसाठीही आसुसले आहे. आज हे पाहून कोणाचाही विश्वास बसणार नाही की एकेकाळी देशातील अव्वल क्रिकेटपटू येथे खेळले होते आणि प्रशिक्षण शिबिरे आयोजित केली गेली होती. हिमाचल प्रदेश क्रिकेट असोसिएशननेही या मैदानावर लक्ष केंद्रित करण्याऐवजी धर्मशालामध्ये नवीन स्टेडियम बांधणे चांगले मानले. लष्करी शाळेच्या अधिकारामुळे, त्यांची परवानगी नेहमीच त्याच्या विकासातील सर्वात मोठा अडथळा ठरली.
हिमाचल प्रदेशात अजून उंच क्रिकेट मैदान बांधण्याचा प्रयत्न झाला. अशा ठिकाणी जिथे आजपर्यंत रस्ता नाही. त्यानंतरही देशातील अव्वल क्रिकेटपटू येथे हेलिकॉप्टरने खेळण्यासाठी जातील, असे ठरले होते. स्टेडियमजवळ सिस्सू हेलिपॅड आहे. हा विचार 2013 मध्ये सुरू झाला आणि लाहौल स्पितीच्या सिसूमध्ये समुद्रसपाटीपासून 10235 फूट उंचीवर जगातील सर्वात उंच क्रिकेट स्टेडियम बनवण्याचा कार्यक्रम तयार करण्यात आला . हिवाळ्यात येथे खेळणे सोडा, बर्फामुळे तेथे पोहोचू शकत नाह,असी स्थिती असायची. हिमाचल प्रदेश सरकारच्या ग्रीन हिमाचल व्हिजन अंतर्गत, लाहौल-स्पितीचे जिल्हा मुख्यालय केलाँग ते मनालीपर्यंत राष्ट्रीय महामार्गावर एक ग्रीन कॉरिडॉर देखील तयार केला जाईल. त्यामुळे स्टेडियमच्या आसपासचा विकास होईल. उर्वरित रोहतांग खिंडीच्या खाली अटल बोगदा बांधण्याच्या सरकारच्या उद्देशाने प्रदान करण्यात आला होता. प्रस्तावित स्टेडियम बोगद्यापासून फार दूर नाही.
हा सगळा विकास निसर्गाला मान्य नाही झाला. तेथे कोणतेही बांधकाम टिकणे सोपे नाही – विशेषत: हिमवर्षाव आणि शशिन आणि थांग गोम्पा हिमनदींमुळे बर्फाच्छादित लाहौल-स्पीतीमध्ये चंद्रा नदी वळवल्यामुळे दरवर्षी धोका असतो आणि अनेकदा आपत्ती येते. त्यामुळेच इतक्या वर्षांच्या प्रयत्नानंतरही हे स्टेडियम केवळ फायलींमध्येच उभे राहिले आहे. यासाठी, सुंदर तलावाच्या अगदी जवळ असलेल्या सिसूमध्ये सुमारे 39 बिघा जमीन ओळखली गेली आहे, लाहौल खोऱ्यातील 16000 फूट उंच पर्वतांवरून हिमस्खलनामुळे होणारा धोका आणि विनाश यावर उपाय नाही. याच कारणांमुळे जगातील सर्वांत उंच असलेले हे स्टेडियम आजही अस्ताव्यस्त पडलेले आहे.