कामामुळे मिळत नव्हता वेळ, आठवड्यातून केवळ 2 दिवस केला अभ्यास, 3 वेळा अपयशी झाली; चौथ्या प्रयत्नात UPSC परीक्षा उत्तीर्ण करून ती बनली IAS अधिकारी,या मुलीची कहाणी वाचून कराल कौतुक..
यश त्यांनाच मिळते ज्यांच्याकडे झोकून आणि मेहनतीने काहीतरी करण्याचा निर्धार असतो. असे विद्यार्थी ज्यांच्यात आयुष्यात काहीतरी करून दाखवण्याची क्षमता असते आणि त्यांना भविष्यात काहीतरी मोठे करायचे असते, त्यांना भेडसावणाऱ्या समस्याही त्यांचे नुकसान करत नाहीत. ते त्यांच्या यशाकडे वाटचाल करत राहतात आणि अखेरीस त्यांना यश नक्कीच मिळते.
भारतात यूपीएससी परीक्षा खूप कठीण आहे. यासाठी विद्यार्थ्यांना रात्रंदिवस मेहनत करावी लागते. मेहनत करूनही काही विद्यार्थी या परीक्षेत यशस्वी होतात, तर काही विद्यार्थ्यांच्या पदरी निराशा येते. पण असे अयशस्वी विद्यार्थी ज्यांच्या आत धैर्य असते, ते हार मानत नाहीत, ते पुढच्या परीक्षेत यशस्वी व्हावेत म्हणून पुन्हा-पुन्हा चांगली तयारी करायला लागतात.
आज आम्ही तुम्हाला अशाच एका UPSC विद्यार्थ्याची गोष्ट सांगणार आहोत जिने तीन अपयशानंतरही हार मानली नाही आणि आज चौथ्या प्रयत्नात UPSC परीक्षा उत्तीर्ण करून ती IAS अधिकारी बनली आहे. ती विद्यार्थिनी म्हणजे ‘देवयानी’
देवयानी हरियाणातील महेंद्रगड येथील रहिवासी आहे. देवयानीचे स्वप्न तिच्या वडिलांसारखे बनण्याचे होते. तिचे वडील विनय सिंग (विनय सिंग) विभागीय आयुक्तालयात काम करायचे. वडिलांना सिव्हिल सर्व्हिसमध्ये काम करताना पाहून तिचेही स्वप्न होते की, मीही वडिलांप्रमाणे सिव्हिल सर्व्हंट व्हावे.
देवयानीचे सुरुवातीचे शिक्षण एसएच सीनियर सेकंडरी स्कूल, चंदीगड येथून झाले आहे. चंदीगडमधून शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर, त्याने 2014 मध्ये BITS पिलानी, गोवा येथून इलेक्ट्रॉनिक्स आणि इन्स्ट्रुमेंटेशन इंजिनिअरिंगचे शिक्षण घेतले. अभियांत्रिकीचे शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर तिच्याकडे नोकरीचे अनेक पर्याय होते पण तिने मनाशी ठरवले होते की ती यूपीएससी पास करून आयएएस अधिकारी होणार आहे. त्यामुळेच तिने नोकरी सोडली आणि यूपीएससी परीक्षेची तयारी सुरू केली.
देवयानी तिचे स्वप्न साकार करण्यात व्यस्त होती. पण ती आठवड्यातून फक्त २ दिवस अभ्यास करायची. ती फक्त शनिवार-रविवारी अभ्यास करायची. कारण जेव्हा देवयानीची केंद्रीय लेखापरीक्षण विभागात निवड झाली तेव्हा तिला अभ्यासासाठी फारसा वेळ मिळाला नाही, म्हणून तिने अभ्यासासाठी एक वेळ निश्चित केला.
ज्याचा उपयोग करून ती शनिवार व रविवारच्या सुट्टीत नागरी सेवेची तयारी करत असे. देवयानी सिव्हिल सर्व्हिसेसची अशी तयारी करत होती की ती आठवड्यातून दोन दिवस आरामात अभ्यास करायची, कुठलाही दडपण किंवा टेन्शन न ठेवता, पण जेवढा दोन दिवस अभ्यास करायची तितकाच ती मन लावून अभ्यास करायची.
अखेर नागरी सेवा परीक्षा देण्याची वेळ आली आहे. 2015 मध्ये देवयानीने पहिली नागरी सेवा परीक्षा दिली. पण पहिल्याच प्रयत्नात तिची निराशा झाली. या पहिल्याच प्रयत्नात तिला पूर्वपरीक्षाही पास करता आली नाही. पण तिने हार न मानता पुन्हा सिव्हिल सर्व्हिसेसची तयारी सुरू केली आणि सन २०१६ मध्ये पुन्हा सिव्हिल सर्व्हिसेसची परीक्षा दिली. पण यावेळीही नशिबाने साथ दिली नाही आणि यावेळीही ती पूर्व परीक्षेत उत्तीर्ण होऊ शकली नाही. पण देवयानीने आपले मन खचू दिले नाही आणि पुन्हा तयारी सुरू केली.
पुढच्या वर्षी 2017 मध्ये नागरी सेवा परीक्षा दिली. यावेळी देवयानी परीक्षा उत्तीर्ण झाली. आणि मुलाखतीला पोहोचली. पण जेव्हा सर्व लोकांची अंतिम यादी आली तेव्हा त्या यादीत देवयानीचे नाव नव्हते, यावेळीही तिची निराशा झाली. पण तिने तरीही हार मानली नाही आणि विचार केला की ,यावेळी मी इंटरव्ह्यू पर्यंत पोहचून बाहेर फेकल्या गेले पण पुढच्या वेळी नक्की क्लिअर करेन. तिचा उत्साह वाढवून तिने पुन्हा नागरी सेवांसाठी तयारी सुरू केली, त्यानंतर तिने 2019 मध्ये UPSC परीक्षेत यश मिळविले. ज्यामध्ये तिला 222 वा क्रमांक मिळाला आहे.
तिच्या या यशाने घरातील इतर सदस्यांना देखील खूप आनंद झाला आहे. त्यासोबतच गावातील लोकांनी सुद्धा तिच्या या कामगिरीमुळे तिचा जाहीर सत्कार केला आहे. जर तुमच्याकडे प्रचंड मेहनत घेण्याची तयारी आणि आपल्याला जे हवय ते मिळवण्यासाठी वेडेपण असेल तर कोणीही तुम्हाला ते मिळवण्यापासून रोखू शकत नाही, असे यावेळी देवयानी म्हणाली.
तिच्यामुळे स्पर्धापरीक्षेची तयारी करणाऱ्या अनेक मुला-मुलींना नवी उमेद आणि प्रचंड मेहनत करण्याची प्रेरणा मिळाली,असे म्हटल्यास वावगे ठरणार नाही. कारण शेवटी प्रचंड मेहनत घेऊन 3 वेळा अपयश येऊन सुद्धा स्वतःवर भरोसा ठेवत अभ्यास करून चौथ्या वेळेस यशस्वी होण्यासाठी डेडीकेशन खूप मोठे लागते. जे तिच्या मध्ये होते म्हणूनच ती इतर मुलींसाठी प्रेरणादायक आहे.
