खवळलेली नदी शांत करण्यासाठी लेशान येथील डोंगरावर महाकाय अशी ‘बुद्ध मूर्ती’ उभारण्यात आलीय..
खवळलेली नदी शांत करण्यासाठी लेशान येथील डोंगरावर महाकाय अशी ‘बुद्ध मूर्ती’ उभारण्यात आलीय..
जगाच्या इतिहासात डोकावून पहिले तर आपणास अनेक अनेक रहस्य दिसून येतात ज्याबद्दल पहिल्यांदा वाचल्यास आपला विश्वास सहज सहजी बसत नाही. मात्र हेच रहस्य आणि अजुबे बनवण्यासाठी त्या काळील लोकांनी किती मेहनत घेतली असेल याचा अंदाज देखील आपण आजच्या काळात लावू शकत नाही.
आज आम्ही तुम्हाला या विशेष लेखामध्ये अश्याच एका जागेबद्दल सांगणार आहोत, ज्या ठिकाणी बुद्धांचा भला मोठ्ठा असा पुतळा उभारण्यात आला आहे. हा एवढा महाकाय असा पुतळा नक्की का व कसा उभा राहिला याचा इतिहास देखील तेवढाच रंगतदर आहे..
तर आम्ही ज्या मूर्तीबद्दल बोलतोय त्या मूर्तीचे नाव आहे ”लेशन बुद्ध मूर्ती'(leshan giant buddha statue) लेशन बुद्ध नावाच्या मैत्रेय पुतळ्याने 10 व्या शतकात चीनच्या संस्कृतीची उंची असलेल्या तांग राजवंशाच्या कारकिर्दीत पूर्ण रूप धारण केले होते. ही विशाल बुद्ध मूर्ती दक्षिण चीनमधील लेशान येथील डोंगरावर कोरलेली आहे.
मैत्रेय कोण होते?
मैत्रेय हा एक अवतार आहे जो चिनी लोकांच्या मते जगात शांती आणि आनंद आणण्यासाठी अवतारित देव आहे. मैत्रेयला बोधिसत्व म्हणतात कारण त्याला अजून पूर्ण बुद्धत्व मिळालेले नाही. चिनी लोकांचा असा विश्वास आहे की मैत्रेय त्यांच्या जीवनात प्रकाश आणि आनंद आणेल.
आता लेशान जायंट बुद्ध पुतळ्याची उत्पत्ती कशी झाली याची रंजक कथा जाणून घेऊया.
कारणाशिवाय काहीही घडत नाही असे म्हणतात. ही बुद्ध मूर्तीसुद्धा काहीतरी साध्य करण्याच्या उद्देशाने उभारण्यात आली होती. ‘आक्रमक नदी शांत करणे’ हा ही मूर्ती नरीमन करण्यामागचा मुख्य उद्देश होता.
बुद्ध पुतळा असलेल्या लेशान पर्वताच्या आसपास ‘मिन्क्सियांग’ नावाची नदी वाहते. आता शांततेने विकसित होत असलेली ही नदी त्याकाळी आक्रमकरित्या वाहायची. म्हणूनच तिला तेथील भागात ‘ आक्रमकतेचा कळस म्हणून सुद्धा ओळखले जायचे. ही खवळलेली नदी ओलांडणे आणि बोटीतून पलीकडे पोहोचणे हे एक अशक्य काम आणि आव्हान होते. त्याकाळी या नदीच्या आक्राळविक्राळ रूपाने अनेक लोकांचा जीव देखील घेतला होता.
यावर काहीतरी उपाय शोधण्याच्या प्रयत्नात असलेल्या लोकांनी लेशान परिसरात राहणाऱ्या ‘हाय तांग’ नावाच्या बौद्ध भिक्खूकडे मदत मागितली. आपल्या उपजीविकेसाठी नद्यांवर अवलंबून असलेल्या लोकांची दुर्दशा लक्षात घेऊन भिक्षूंनी नदीच्या एका काठावर बुद्ध मूर्ती उभारण्याचा आदेश दिला.
आता तुमच्या आमच्या प्रमाणेच एका नदीच्या आक्रमकतेचा आणि बुद्ध मूर्तीचा संबंध कसा? हा प्रश्न त्या गावकर्यांना देखील पडला. त्यावरहाय तांग यांनी सांगितले की, बुद्ध हे शांततेचे प्रतिक आहेत, आणि त्यांच्या तेथे असल्याने नदी नक्कीच शांत होईल. तांगच्या म्हणण्यावर विश्वास ठेवून लोकांनी नदीला शांत करण्यासाठी नदीलगतच्या डोंगरावर विशाल अशी बुद्ध मूर्ती कोरण्यास सुरवात केली.
पुतळा उभारणीचे काम जोरात सुरू आहे. जेव्हा बुद्धाची मूर्ती अर्धवट पूर्ण झाली तेव्हा ‘हाय तांग’ या भिक्षूचा मृत्यू झाला, ज्याने त्यांना ती उभारण्याची प्रेरणा दिली होती. त्याच्या मृत्यूने लोक पुन्हा दुःखाच्या सागरात बुडाले. त्यांनी पुन्हा एकदा स्वतःला सांगून टाकले की कदाचित आपण या नदीपासून आणि तिच्या अक्राळ-विक्राळ रूपापासून कधीही सुटू शकणार नाहीत.
याच वेळी या क्षेत्रावर राज्य करणाऱ्या ‘डाक’ घराण्याच्या गव्हर्नरने त्यांच्या अंधकारमय जीवनात प्रकाश आणला. लेशानला भेट देणाऱ्या राज्यपालाला पुतळ्याची माहिती मिळाली आणि ती अर्धी उभी असल्याचे दिसले. लोकांचे दुःख दूर करण्याचा निर्णय घेऊन राज्यपालांनी थांबवलेले काम पुन्हा सुरू केले. त्यांच्या प्रयत्नांमुळे बुद्धाची मूर्ती पूर्ण आकार घेते. चिनी पौराणिक कथा सांगते की जेव्हा पुतळा पूर्ण झाला तेव्हा आक्रमक मिन्क्सियांग नदीचे शांततापूर्ण पुनर्जन्मात रूपांतर झाले. आणि तेव्हापासून ही नदी आजदेखील शांततेत वाहत आहे.
नक्की काय आहेत या विशाल बुद्ध मूर्तीचे वैशिष्टे?
- बुद्धांना जिजियाओ पर्वताच्या कड्यावर बसून गुडघ्यावर हात ठेवून पायाखाली वाहणाऱ्या मिंक्सियांग नदीकडे पाहत असल्याचे चित्रित केले आहे.
- 233 फूट उंच आणि 92 फूट रुंद पुतळा पूर्ण करण्यासाठी तांग राजघराण्याला 90 वर्षे लागली.
- या बुद्ध मूर्तीचे मस्तक कुरळ्या केसांच्या 1021 गुंडाळ्यांनी सुशोभित केलेले आहे.
- 7 मीटर लांब, त्याचे कान दोन लोकांना आत बसू शकतील इतके मोठे आहेत.
- 5.6 मीटर लांब नाक, 5.6 मीटर लांब भुवया, 3.3 मीटर रुंद तोंड आणि डोळा, 3 मीटर उंच मान, 24 मीटर रुंद खांदा आणि 8.3 मीटर लांब बोटे.
- त्याच्या गुडघ्यापासून पायाच्या वरपर्यंत 28 मीटर आहे. पायाचा 8.5 मीटर रुंद वरचा भाग सुमारे 100 लोक बसू शकेल इतका प्रशस्त आहे. पायाची नखेसुद्धा दोन लोकांना बसू शकतील इतकी मोठी आहेत.
- संपूर्णपणे डोंगराच्या खडकावर बांधलेल्या या बुद्धाचे फक्त कान लाकडाचे आहेत.
- झाडाला कान जोडणे इतके सोपे नाही. सुमारे 1,000 लोक वैयक्तिकरित्या यासाठी काम करत आहेत.
लेशान जायंट बुद्धाला 1996 मध्ये युनेस्कोच्या जागतिक वारसा स्थळ म्हणून सूचीबद्ध केले गेले. हा पुतळा पाहण्यासाठी आजजग भरातील लोक त्याठिकाणी गर्दी करतात.
क्रिकेट मैदानावर सर्वांत जास्त स्पीडने गोलंदाजी करण्याचा विक्रम या 5 गोलंदाजांच्या नावावर राहिलाय..
पाकिस्तानच्या विजयानंतर भारतीय संघात होणार 3 मोठे बदल, असा असेल इंग्लंडविरुद्ध भारतीय संघ…
या कारणांमुळे पंजाब किंग्सने मयंक अगरवालचा पत्ता केला कट, आता हा खेळाडू झाला पंजाब किंगचा कर्णधार..
